10 Ekim 2010 Pazar

Ritim Nedir? Ritim Çeşitleri Nelerdir?

Bir dizede, bir notada vurgu, uzunluk veya ses özelliklerinin, durakların düzenli bir biçimde tekrarlanmasından doğan ses uyumuna sözlük anlamı olarak ritim denir. Daha anlaşılır bir biçimde ritim, devamlı aynı şeyi tekrar etmekdir misal saatimizdeki saniye çubuğunun dönmesi, araba motorunun çalışması vb. gibi.
Ritim Çeşitleri:
2/4 lük ritim : Her ölçüde 2 tane 4 lük nota vardır. Notayı okurken sağ elimizi önce aşağı sonra yukarı kaldırırız.
4/4 lük ritim : Her ölçüde 4 tane 4 lük nota vardır. Notayı okurken sağ elimizi önce aşağı (1) sonra sola (2) sonra sağa (3) son olarak yukarı (4) kaldırırız.
3/4 lük ritim : Her ölçüde 3 tane 4 lük nota vardır. Notayı okurken sağ elimizi önce aşağı (1) sonra sağa (2) son olarak yukarı (3) kaldırırız.

5/8 lik ritim : Her ölçüde 5 tane 8 lik nota vardır. Notayı okurken sağ elimizi önce aşağı (1) sonra sağa (2) sonra yukarı (3), sonra tekrar aşağı (1) ve son olarak yukarı (2) kaldırırız. Yandaki türküde ritim 3+2 olarak uygulanmıştır, başka türkü ve şarkılarda 2+3 olarak uygulanabilir. Bu durumda elimizi aşağı,yukarı,aşağı,sağa ve yukarı şeklinde kullanmamız gerekir. Türk aksağıda denilen bu ritim çeşitlerinde 7/8 ve 9/8 lik ritim uygulamalarını 5/8 lik ritimden yola çıkarak kolaylıkla bulabiliriz. Biraz kafa yormanız açısından bunu size bırakıyorum.
6/8 lik ritim : Her ölçüde 6 tane 8 lik nota vardır. Notayı okurken sağ elimizi önce aşağı (1) sonra sağa (2) sonra yukarı (3), sonra tekrar aşağı (1) sonra sağa (2) sonra yukarı (3) kaldırarak ritimi bitiririz.

Ölçü Nedir? Vuruş Nedir? Rakam Nedir?

Ölçü (usul) ve Vuruş
Ölçü: Bir müzik eserinin süre olarak birbirine eşit parçacıklara bölünmesine ölçü denir. Ölçü eşit zaman kümeleridir ve müzik yazısında birbiriden ölçü çizgileri ile ayrılır.
Rakam: Bir müzik eserinin ölçüsü, anahtardan hemen sonra sayısal olarak yazılır. Rakamlar üst üste yazılır. Üsteki rakam ölçüyü oluşturan zaman birim değerlerinin sayısını gösterir. Alattaki rakam ise bu değerlerin niteliğini belirtir.
Vuruş: Ölçü vurma, zamanın sırasını ve notanın değeri kadar tınlama süresini el hareketleri ile belirtmektir. Enstrüman çalışmalarında ayak hareketleri ile ölçü vuruşlarını da yapabiliriz.

Bona Nedir?

Bona, İtalyan Müzisyen, ses sanatçısı ve müzik teorisyeni Pasquale Bona  tarafından günümüze aktarılmış müziği öğretme ve okuma yöntemidir. Bona, notaları ritmik değerleri ile okumaktır.

5 Ekim 2010 Salı

Anahtar İşaretleri

Anahtar:
Portenin sol baş tarafına konulur ve konulduğu çizgiye kendi adını verir.

Sol Anahtarı :
Portenin 2. çizgisinden başlayıp bu çizgiye adını veren ve ince sesleri göstermeye yarayan anahtardır

Fa Anahtarı:
Portenin 3. ve 4. çizgilerinden başlamak üzere iki türü vardır. Kalın sesleri göstermek için kullanılır. Anahtarın iki noktası arasından geçen çizgi FA sesine aittir. Diğer notalar buna göre isimlendirilir. Piyanoda sol el eşlikleri ile kontrbas ve viyolonsel partisyonları Fa Anahtarında yazılır. 
Do Anahtarı:
Portenin 1., 2., 3. ve 4. çizgilerinden başlayarak yazılmak üzere dört türü vardır. Anahtarın ortasındaki birleşim yerindeki çizgiye DO notası yazılır. Diğer notalar buna göre adlandırılırlar.
.

Tekrar İşaretleri

Röpriz: Genellikle başa dönüleceğini veya 2. defa görüldüğü yerden 1. defa görüldüğü yere dönüleceğini anlatır.



Ölçü tekrar işareti:
Bir ölçüdeki notalar tekrar edileceği zaman kullanılır.




Senyö: Bir müzik eserinde 2. defa konulduğu yerden, birinci defa konulduğu yere dönüleceğini ve son yazılan yerde bitirileceğini belirtir.

Değiştirme İşaretleri

Değiştirme işaretleri:
Önüne geldiği notanın ses yüksekliğini değiştiren işaretlerdir. Notanın sol tarafına konur ve ölçü içindeki aynı ismi taşıyan notaları etkiler.

Bemol: Önüne geldiği notayı yarım ses kalınlaştırır.

Diyez: Önüne geldiği notayı yarım ses inceltir.

Naturel: Değişime uğramış notayı normal hale getirir.

Çift Bemol: Önüne geldiği notayı bir tam ses kalınlaştırır.

Çift Diyez: Önüne geldiği notayı bir tam ses inceltir.

Nota ve Es (Sus) Değerleri


Nota Değerleri
Birlik Nota : 4 vuruş
İkilik Nota : 2 Vuruş
Dörtlük Nota : 1 Vuruş
Sekizlik Nota : 1/2 Vuruş
Onaltılık Nota : 1/4 Vuruş
Otuzikilik Nota : 1/8 Vuruş
Altmışdörtlük Nota : 1/16 Vuruş

Aynı Değerler "Es (Sus)" için de geçerlidir.

Porte Nedir?

Notaların üzerine yazıldığı eşit aralıklı beş çizgi ve dört aralıktan oluşan şekle porte (dizek) denir. Çizgiler aşağıdan yukarıya doğru sayılır.Notalar bu şekle sığmadığı zaman ilave çizgiler kullanılır.

Nota Nedir?

Nota Nedir?
Seslerin yüksekliklerini ve sürelerini gösteren işarete denir. Porte üzerinde her bir nota farklı yerlere ve farklı biçimlerde yazılır. Do(C), Re(D), Mi(E),Fa(F)Sol(G),La(A),Sİ(B)olmak üzere 7 adet nota vardır.